Rolex GMT-Master

Choć GMT-Master marki Rolex stworzony został głównie z myślą o pilotach, szybko stał się popularny również w innych kręgach. Pomimo tego, że wycofano go z produkcji w 1999 roku, do tej pory uważany jest za ikonę. Ten wyposażony w funkcję GMT (Greenwich Mean Time) zegarek, tak jak Submariner i Daytona, należy do grona najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów okazów. Posiada dwa charakterystyczne elementy – drugą wskazówkę godzinową, która w ciągu doby wykonuje tylko jeden obrót wokół własnej osi oraz wyposażoną w skalę 24-godzinną obustronnie obrotową lunetę. Oba elementy pozwalają na jednoczesne ustawienie dwóch stref czasowych. Dzięki temu zegarek świetnie nadaje się dla osób, które dużo podróżują, a także głów państw czy pilotów.

Swój pierwszy wielki debiut filmowy GMT-Master zaliczył w opowiadającym o przygodach Jamesa Bonda filmie "Goldfinger". Graną przez Honor Blackman postać pilotki Pussy Galore wielokrotnie zobaczyć można z tym zegarkiem na ręku – m.in. podczas sceny kręconej w kokpicie samolotu, jak i w trakcie pocałunku z agentem 007. Zegarek zobaczyć można było również na ręce aktora Toma Selleck'a w popularnym serialu z lat 80. – "Magnum". Noszony przez niego egzemplarz wyróżniała niebiesko-czerwona luneta, określana również mianem "Pepsi“. Inną znaną osobistością, która sięgnęła po GMT-Master, był legendarny muzyk jazzowy Dizzy Gillespie.

Także były przywódca Kuby Fidel Castro chętnie nosił zegarki Rolexa – podczas przeprowadzonej w 1959 roku rewolucji jego nadgarstek zdobił model Submariner. W późniejszym czasie Castro dołączył do swojego wizerunku inny egzemplarz Rolexa – noszony na lewym nadgarstku model Day-Date. Nie są to jednak jedyne okazy z kolekcji Castro. Posiadał on także różne wersje modelu GMT-Master, m.in. zegarek o numerze referencyjnym 6542 bez ochrony koronki oraz wyposażony w osłonę koronki i czarny obrotowy pierścień wariant o numerze referencyjnym 1675. Popularność Rolexa wśród tylu znanych osobistości nie dziwi. Założona w 1905 roku przez Hansa Wilsdorfa marka do dzisiaj uważana jest za jednego z lepszych niezależnych szwajcarskich producentów.

Aby stać się właścicielem noszonego GMT-Mastera należy wydać około 6000 euro. Starsze egzemplarze z lat 50. ubiegłego wieku oznaczone numerem referencyjnym 6542 są niesamowicie rzadkie, a przez to niezwykle pożądane i odpowiednio drogie. W zależności od stanu, w jakim się zachowały i od historii, jaka wiąże się z zegarkiem, ich ceny wahają się w granicach od 25 000 do nawet 100 000 euro. Dużo łatwiej można dostać następcę modelu 6542. Wariant o numerze referencyjnym 1675 znajdował się w ofercie Rolexa przez dwadzieścia lat, dzięki czemu liczba dotyczących go ofert nie jest aż tak ograniczona. W przypadku tego GMT-Mastera należy liczyć się z wydatkiem rzędu 12 200 euro. Należy jednak pamiętać, że w ciągu ostatnich pięciu lat ceny modelu 1675 znacznie wzrosły. Najtańsze są warianty pochodzące z lat 80. i 90. Dla przykładu: stalowy Rolex GMT-Master o numerze referencyjnym 16700 kosztuje mniej niż 7000 euro. Za jego poprzednika (nr ref. 16750) trzeba z kolei zapłacić około 9000 euro. Wynika to z faktu, że czasomierz produkowany był tylko w latach 80., przez co jest stosunkowo rzadki.

W odróżnieniu od "zwykłego" GMT-Mastera, GMT-Master II jest odrobinę prostszy w obsłudze. Jego wskazówka godzinowa może być przestawiana niezależnie od pozostałych wskazówek, co nie tylko ułatwia ustawianie czasu miejscowego, ale także umożliwia jednoczesne wskazanie aż trzech stref czasowych. Pomimo tego ulepszenia GMT-Master II nie jest wcale droższy od podstawowego GMT-Mastera. Pochodzący z lat 80. wariant „Fat Lady“ (nr ref. 16760), będący pierwszą generacją tego modelu, kosztuje około 8000 euro. Jego następca o numerze 16710 jest jeszcze tańszy – trzeba za niego zapłacić około 7300 euro. Aby stać się właścicielem aktualnego wariantu GMT-Mastera II ( nr ref. 116710LN) z czarną, ceramiczną lunetą należy przygotować około 6800 euro w przypadku egzemplarza noszonego oraz około 7500 euro w przypadku egzemplarza nienoszonego. Jak widać model charakteryzuje stabilna wartość.

Jednym z najbardziej pożądanych wariantów GMT-Mastera jest tzw. Rolex Batman z niebiesko-czarną lunetą. ten stalowy zegarek rozpoznać można po numerze referencyjnym 116710BLNR . W wersji nienoszonej kosztuje około 9000 euro, czyli więcej niż wynosi jego cena katalogowa. Nie wolno przy tym zapomnieć, że model jest niezwykle popularny. Kupując go w salonie należy się liczyć z długim okresem oczekiwania. Na szczególną uwagę pośród aktualnej kolekcji zasługują warianty Pepsi oznaczone numerami 116719BLRO (białe złoto) oraz 126710BLRO (stal szlachetna) . Ten drugi zaprezentowany został na targach Baselworld 2018. Posiada bransoletę Jubilé, kaliber 3285 oraz 70-godzinną rezerwę chodu. Rolex oferuje go za kwotę 8400 euro. Za wariant z białego złota trzeba z kolei zapłacić około 26 400 euro. Egzemplarze noszone są o około 2000 euro tańsze. Nie wolno zapomnieć, że cena katalogowa tego modelu Pepsi wynosi aż 35 000 euro. Oznacza to, że kupując poprzez Chrono24 zaoszczędzisz nawet 25% ceny. Rolex oferuje także warianty z 18-karatowego żółtego złota, wyposażone w czarne lunety i złote indeksy. Zazwyczaj należy za nie zapłacić ponad 30 000 euro, na Chrono24 można je często kupić już za około 22 700 euro.

Równie dobrą inwestycję stanowią modele dwukolorowe wykonane ze stali szlachetnej i 18-karatowego złota. Aby stać się właścicielem nienoszonego GMT-Mastera II o numerze referencyjnym 116713LN trzeba wydać około 9800 euro. Egzemplarze noszone są odrobinę tańsze i kosztują około 8700 euro. Jak widać, ceny wariantów stalowych i dwukolorowych niewiele się od siebie różnią. Te drugie spodobają się przede wszystkim tym,którzy cenią sobie styl lat 80.

Pierwotnie GMT-Master skierowany był do pilotów i wszystkich tych, którzy ze względu na liczne podróże często zmieniali strefy czasowe. Obecnie reguła ta przestała obowiązywać – zegarek może nosić każdy, niezależnie od wykonywanego zawodu czy upodobań. Nie wolno jednak zapomnieć, że czasomierze Rolexa w dalszym ciągu uważane są za symbol statusu i sukcesu. Prestiż marki i charakterystyczny design sprawiają, że nie trudno będzie rozpoznać, jaki zegarek nosisz na nadgarstku. W związku z tym, że modele GMT-Master nie są już produkowane, spodobają się przede wszystkim fanom vintage'owych Rolexów.

Jeżeli jednak preferujesz nowsze zegarki i nie chcesz inwestować zbyt wiele czasu w poszukiwania odpowiedniego modelu, GMT-Master II na pewno Cię nie rozczaruje. Czasomierz charakteryzuje bardzo dobra jakość wykonania, funkcjonalność oraz niezwykła precyzja, a wszystko to w bardzo przystępnej cenie. Na uwagę zasługuje także znany model nurkowy Submariner, który w wersji trzywskazówkowej pozbawionej datownika kosztuje o około 1000 euro mniej niż aktualny GMT-Master II ze stalową kopertą i czarną lunetą.

Już od ponad sześćdziesięciu lat model GMT-Master towarzyszy pilotom i podróżnikom podczas ich wypraw. Jego historia sięga roku 1955, kiedy Rolex po raz pierwszy zaprezentował go światu. Zegarek powstał na zamówienie amerykańskich linii lotniczych Pan American World Airways (w skrócie Pan Am). Firma zleciła Rolexowi stworzenie modelu wyposażonego w drugą strefę czasową, który wskazywałby czas domowy i czas miejscowy. GMT-Master spełnił jej oczekiwania i mianowany został oficjalnym zegarkiem firmy. Załogi samolotów otrzymały wersje z czarnym cyferblatem, natomiast obsługa naziemna z białym.

Nie był to jednak pierwszy zegarek Rolexa, który pokazywał więcej niż jedną strefę czasową. Już w latach 40. ubiegłego wieku producent stworzył model, który był w stanie wskazać wszystkie 24 strefy. W GMT-Master o numerze referencyjnym 6542 konstruktorzy ograniczyli się jednak do wymagań postawionych przez Pan Am. Zaprojektowany przez nich zegarek wyróżniał się uporządkowanym designem. Jego najciekawszy element stanowiła dodatkowa wskazówka godzinowa, która raz na dobę obracała się wokół własnej osi. W połączeniu z wyposażoną w skalę 24-godzinną obrotową lunetą, pozwalała na ustawienie na zegarku czasu domowego.

W pierwszych egzemplarzach luneta produkowana była w wersji czerwono-niebieskiej. Ze względu na skojarzenie z amerykańskim producentem napojów warianty otrzymały przydomek "Pepsi". W późniejszym czasie pojawiły się również modele czarno-czerwone ("Coke") oraz czarne. Dwukolorowe lunety pozwalały na rozróżnienie pory dnia – czerwony symbolizował dzień, natomiast niebieski lub czarny – noc. Dzięki temu Fidel Castro podczas pobytu w Moskwie wiedział, czy jego znajdujący się w Hawanie brat Raúl śpi, czy może siedzi właśnie przy biurku. Trzy centralne wskazówki – godzinowa, minutowa i sekundowa – służyły natomiast do wskazywania czasu miejscowego.

W pierwszych wersjach GMT-Master luneta produkowana była z tworzywa sztucznego. Wypełniano ją stworzonym przez Leo Hendrika Baekelanda materiałem o nazwie bakelit, który zapobiegał tworzeniu się refleksów. Stwierdzono jednak, że tworzywo nie do końca sprawdza się w warunkach i temperaturach, jakie panują w kokpicie samolotu. Z tego powodu Rolex zdecydował się na zastąpienie go wkładami z aluminium. Obecnie modele z bakelitowymi wypełnieniami są niezwykle rzadkie, co zwiększa ich wartość kolekcjonerską.

Jak w przypadku pierwszego modelu Submariner z 1953 roku, przy produkcji pierwszych zegarków GMT-Master zrezygnowano z osłony koronki. Wodoszczelność zegarka sięgała wtedy 50 metrów. Model dostępny był również w wersji z dodatkową lupą umieszczoną ponad datownikiem. W roku 1960 na rynku pojawiła się druga generacja GMT-Mastera o numerze referencyjnym 1675. Modele te rozpoznać można po dodanej osłonie koronki oraz powiększonej lunecie.

W roku 1981 seria 1675 zastąpiona została przez linię o numerze referencyjnym 16750 . Wraz z nową wersją GMT-Master Rolex wprowadził na rynek swój autorski kaliber 3075. Zastąpił on wykorzystywane dotychczas mechanizmy 1565 i 1575. Ze względu na fakt, że zegarki te produkowano tylko do roku 1988, obecnie są one niezwykle rzadkie i bardzo wartościowe. Pod koniec lat 80. ubiegłego wieku Rolex zaczął wyposażać zegarki w szkiełka szafirowe. Zastąpiły one używane do tej pory stosunkowo miękkie i narażone na zarysowania szkiełka z pleksi. Zegarki otrzymały też nowy numer referencyjny 16700. W ich wnętrzu zaczęto natomiast montować kaliber 3175. Kolejna zmiana nastąpiła pod koniec lat 90. Rolex zrezygnował z trytu jako wypełniacza m.in. indeksów i sięgnął po materiał o nazwie Superluminova. Krótko później producent wycofał model GMT-Master z produkcji. Jego następcą był GMT-Master II.

Model GMT-Master II dołączył do oferty Rolexa w połowie lat 80. Zegarek o numerze referencyjnym 16760 otrzymał szafirowe szkiełko oraz czarno-czerwoną lunetę ("Rolex Coke"). Wyróżniającym go elementem był nowy kaliber 3085. Po wyciągnięciu koronki do połowy umożliwiał niezależne ustawienie wskazówki godzinowej, co ułatwiało ustawienie czasu miejscowego. Element ten wyróżniał GMT-Mastera II od wcześniejszych wersji, w których do ustawienia drugiej strefy czasowej wykorzystywano obrotową lunetę. Ze względu na swoją masywną kopertę zegarek otrzymał przydomek "Fat Lady" (pol. gruba dama). Jako pierwsza wersja modelu GMT-Master II czasomierz ten jest niezwykle popularny wśród kolekcjonerów.

W roku 2007 wygląd czasomierza uległ znaczniej zmianie. Model pozostał przy tym wierny typowemu dla Rolexa designowi, na co wpływ miała rygorystyczna polityka firmy, zakładająca spójność jej produktów. Jedną z ważniejszych zmian było wprowadzanie czarnej ceramicznej lunety. W porównaniu z metalowymi pierścieniami, które montowano w poprzednich wersjach, jest ona dużo bardziej odporna na zarysowania.

W 2013 roku do oferty producenta ponownie dołączyły warianty dwukolorowe (czarno-niebieski). Nowością było zamontowanie w nich zakręcanej koronki Triplock wyposażonej w potrójny system uszczelniający. W ich wnętrzach umieszczono autorski kaliber Rolexa – mechanizm 3186. Jak każdy inny kaliber automatyczny tego producenta, również 3186 spełnia wymagania Szwajcarskiego Instytutu Testów Chronometrycznych (COSC). Werk wyposażono w wykonaną ze stopu niobu i cyrkonu niebieską spiralę Parachrom. Jest ona odporna na działanie pola magnetycznego, wahania temperatur i wibracje. Jej ostatni zwój jest dwukrotnie zagięty na wzór spirali breguetowskiej, co dodatkowo zwiększa dokładność chodu zegarka. W przeciwieństwie do większości czasomierzy regulowanych za pomocą konwencjonalnego systemu, GMT-Master II regulują śruby Microstella umieszczone po wewnętrznej stronie pierścienia balansu.

Rolex oferuje wiele różnych wydań modelu GMT-Master. Dostępne są warianty ze stali szlachetnej, z białego i różowego złota, a także wersje dwukolorowe, z elementami ze stali szlachetnej oraz białego i żółtego złota. Zegarki te mają wiele przydomków. Określenia takie jak „Eye of the Tiger“, „Nipple Dial“, czy „Root Beer“ nawiązują do ich cech charakterystycznych. Modele ze złoto-brązowymi lunetami i brązowym cyferblatem nazywane są „Root Beer“ (pol. piwo korzenne). Przydomek wywodzi się od popularnego w Ameryce Północnej napoju, który w smaku przypomina piwo słodowe. Zegarki wyposażone w „Nipple Dial“ posiadają natomiast wypełniane trytem świecące indeksy, które są grubsze od oznaczeń używanych w innych modelach.

Model GMT-Master towarzyszy pilotom i podróżnikom już od ponad sześćdziesięciu lat. Ten zegarek z funkcją drugiej strefy czasowej stworzono w latach 80. ubiegłego wieku na specjalne zamówienie amerykańskich linii lotniczych Pan Am. Funkcjonalność, precyzja i niezawodność – te cechy przekonały również wielu astronautów NASA. Niektórzy z uczestników misji Apollo mieli przy sobie model GMT-Master, pomimo, iż oficjalnie wykorzystywanym przez NASA zegarkiem był Omega Speedmaster Professional. W miarę upływu lat GMT-Master zyskał na popularności i stał się modelem pożądanym przez kolekcjonerów. Nie dziwi to, gdyż zegarki Rolexa ze względu na stabilną wartość stanowią doskonałą inwestycję.