Zegarki kwarcowe

Zegarki wyposażone w mechanizmy kwarcowe odnaleźć można w praktycznie każdym przedziale cenowym. Najtańsze kosztują jedynie 30, najdroższe nawet 100 000 euro. Jeśli chodzi o produkcję modele te całkowicie zdominowały branżę. Większość z nich wytwarzana jest na Dalekim Wschodzie, a do ich zasilana wykorzystuje się baterie. Oferta szwajcarskich producentów jest jednak równie różnorodna. Potwierdzają to liczby – udział zegarków kwarcowych w całkowitej szwajcarskiej produkcji wynosi aż 80%. Ich sprzedażą zajmują się m.in. takie marki jak Breitling, czy Omega. W przeszłości nawet Rolex posiadał je w swojej ofercie.

Zegarki kwarcowe mają wiele zalet: są wytrzymałe, niedrogie, łatwe w konserwacji oraz niezwykle precyzyjne –  ich błąd wskazań nie przekracza kilku sekund miesięcznie. Modele luksusowe różnią się przy tym od produkowanych na skalę masową. Odróżniają je nie tylko ceny, ale także możliwości technologiczne. Odnaleźć je można w ofertach wielu znanych producentów. W mechanizm kwarcowy wyposażono m.in. niektóre modele z kolekcji Breitling Professional, jak np. Aerospace, Chronospace oraz Exospace.

Zegarkiem, który pokazuje prawdziwy potencjał tego typu czasomierzy, jest model Exospace B55 marki Breitling. Jego elektroniczny kaliber wyposażono m.in. w technologię bluetooth. Po połączeniu ze smartfonem zegarek może być obsługiwany z poziomu telefonu. Technologia ta umożliwia również wymianę danych pomiędzy urządzeniami. W modelu zamontowano także stoper z funkcją flyback, kalendarz wieczny, timer, budzik oraz drugą strefę czasową. Oprócz analogowych wskazówek Exospace B55 posiada ponadto dwa podświetlane wyświetlacze cyfrowe.

Zamontowanie niektórych z tych funkcji, jak np. bluetooth, czy elektronicznego wskazania czasu nie było by możliwe w zegarku mechanicznym. Co prawda wyposaża się je w komplikacje jak np. kalendarz wieczny, chronograf z funkcją flyback, czy budzik, ale zrealizowanie ich w modelach kwarcowych jest dużo tańsze. W przypadku werków mechanicznych ilość dodatkowych funkcji przekłada się na cenę. Im więcej komplikacji, tym droższy zegarek.

Zastanawiasz się nad zakupem zegarka kwarcowego? Precyzja, funkcjonalność i atrakcyjna cena to tylko niektóre z atutów tego typu czasomierzy. Nawet zagorzali miłośnicy zegarków mechanicznych przekonują, że w niektórych sytuacjach modele kwarcowe sprawdzają się lepiej. Tyczy się to m.in. osób, które często grają w golfa lub tenisa. Aby precyzyjnie uderzyć rakietą, czy kijem w piłkę potrzeba dużo siły. Nosząc zegarek podczas uprawiania tego typu sportów wystawiamy go na znaczne wstrząsy. W przypadku modeli mechanicznych zwiększa to ryzyko uszkodzenia składającego się z nawet 200 części werku. Nawet zbyt entuzjastyczne klaskanie na koncercie może nieść ze sobą negatywne skutki.

W odróżnieniu od werków mechanicznych kalibry kwarcowe albo nie posiadają ruchomych części, albo mają ich zaledwie kilka. Mechanizm staje się dzięki temu odporny na gwałtowne ruchy i "złe" traktowanie. Nie jest mu w stanie zaszkodzić nawet upadek. Taka wytrzymałość sprawia, że modele kwarcowe świetnie nadają się do uprawiania sportu.

Ceny podstawowych modeli kwarcowych są zdecydowanie niższe od cen wariantów mechanicznych. Zakup dobrego zegarka kwarcowego to wydatek nieprzekraczający trzycyfrowej kwoty. Za nienoszony chronograf z kolekcji T-Race marki Tissot trzeba zapłacić około 400 euro. Do tego samego przedziału cenowego należy także elegancki Hamilton Jazzmaster. Ceny zegarków amerykańskiego producenta Fossil utrzymują się nawet poniżej granicy 200 euro. To samo tyczy się modeli marki Festina.

Osoby poszukujące zegarków o nieco bardziej militarnym designie powinny się z kolei przyjrzeć ofertom takich firm jak Traser i Luminox. Rozpoznać je można po czarnych cyferblatach i kopertach. Ceny wielu modeli utrzymują się poniżej granicy 400 euro.

Jak widać wybór jest ogromny. Modele kwarcowe oferują także tacy znani producenci jak Tissot, Certina, Maurice Lacroix, Movado oraz Raymond Weil.

Zakup nienoszonego TAG Heuer Formula 1 to wydatek około 1000 euro. W tym przedziale cenowym znaleźć można także noszone modele takich szwajcarskich marek jak Audemars Piguet, Breitling, Hublot oraz Omega. Ceny zegarków mogą jednak wzrosnąć do około 1500 – 2000 euro, jeżeli zachowały się w bardzo dobrym stanie. Mniej więcej tyle samo trzeba także zapłacić za model nurkowy Omega Seamaster 300 M. Zegarek zyskał popularność dzięki temu, że od 1995 roku wykorzystywany był w filmach o Jamesie Bondzie. Nosił go grany przez Pierce'a Brosnana Agent 007. Osoby zainteresowane posiadaniem kwarcowego Rolexa z lat 70. muszą się natomiast przygotować na wydatek około 3000 euro.

Produkcją zegarków kwarcowych zajmują się także firmy, które zazwyczaj kojarzone są z branżą jubilerską, jak np. Cartier, Chopard, czy Bulgari. Za ich modele trzeba często zapłacić więcej niż 10 000 euro. Zegarki wyposaża się m.in. w wysadzane kamieniami szlachetnymi złote koperty. Zdarzają się także warianty, których ceny przekraczają kwotę 100 000 euro.

Konkurencję dla nich stanowią zegarki kwarcowe takich luksusowych producentów jak Patek Philippe i Audemars Piguet. Na uwagę zasługują przede wszystkim kultowe modele Royal Oak oraz Royal Oak Offshore marki Audemars Piquet. Wyposaża się je w wysadzane diamentami koperty z białego złota. Co ciekawe, zazwyczaj to jednak werk (mechaniczny) jest elementem wpływającym na wartość zegarka. Prawdziwi miłośnicy zwracają uwagę przede wszystkim na niego. W przypadku modeli kwarcowych sam mechanizm ma jednak niewielki wpływ na określenie ceny. Bardziej liczy się materiał wykonania koperty. Werki kwarcowe nie mają też aż tylu entuzjastów, co kalibry mechaniczne. Widać to także w prasie fachowej – nie poświęca się im aż tyle uwagi.

Niezwykle obszerny temat stanowią także zegarki kwarcowe z Japonii. Na uwagę zasługują m.in. produkty takich marek jak Seiko, Citizen, czy Casio. Wszystkie charakteryzuje bardzo dobry stosunek ceny do jakości. Zegarki te oferują różnorodne funkcje i ceny niższe niż w przypadku wariantów szwajcarskich. Za nienoszone modele z kolekcji Seiko Astron trzeba zapłacić około 1400 euro. Wyposaża się je w napęd słoneczny oraz odbiornik GPS. Tańsze są zegarki marki Lorus – spółki córki Seiko. Można je kupić za mniej niż 100 euro. Około 400 euro trzeba z kolei zapłacić za model marki Citizen wyposażony w napędzany energią słoneczną system Eco-Drive. Zegarek pozostaje wodoodporny do głębokości 200 m.

Wykorzystana w tego typu czasomierzach synchronizacja radiowa i satelitarna gwarantuje dokładność pomiaru. Zamontowanie napędu słonecznego pozwoliło także na wyeliminowanie problemu wymiany baterii co 2-3 lata. Jeżeli interesuje Cię posiadanie zegarka, który nie wymagałby przestawiania godziny i w miarę upływu lat nie traciłby na dokładności, model słoneczny będzie dla Ciebie idealny.

Najważniejszym elementem zegarka kwarcowego jest jego napęd. Energia potrzebna do funkcjonowania zegarka pobierana jest z baterii. Oddziałuje ona na kryształ kwarcu wprawiając go w drgania o częstotliwości 32 768 Hz. Wartość ta ma wpływ na dokładność chodu zegarka. Dla porównania, częstotliwość werków mechanicznych wynosi zazwyczaj 3 lub 4 Hz. Miesięczny błąd pomiarowy zwykłych modeli kwarcowych wynosi zazwyczaj około 10 - 20 sekund. Wpływ na dokładność pomiaru ma m.in. zmiana temperatury, dlatego mechanizmy kwarcowe najwyższej jakości wyposaża się w funkcję termokompensacji. Mierzy ona temperaturę i koryguje minimalne odchylenia częstotliwości mechanizmu kwarcowego.

Drgania kryształu kwarcowego wytwarzają impulsy elektryczne, które z oscylatora przekazywane są następnie do zespołu dzielników częstotliwości. Ich zadanie polega na zmniejszeniu początkowej częstotliwości (37 768 Hz) do jednego impulsu na sekundę (1 Hz). Impuls wprawia w ruch elektromagnes, który zmieniając bieguny z dodatniego na ujemny przyciąga magnes ferrytowy, by za chwilę do odepchnąć. Powstały w ten sposób ruch określa się mianem ruchu przyrostowego. Napędza on zespół przekładni, który wykorzystuje otrzymaną energię do wprowadzenia wskazówek w ruch. W większości przypadków zegarek czerpie energię z baterii litowej. W przypadku modeli wyposażonych w ogniwa słoneczne, zegarek musi być w stanie przechowywać energię, dopóki z niej nie skorzysta. Ten rodzaj akumulatora jest wydajniejszy niż zwykła bateria. Przykładowo: po 20 latach użytkowania stworzonego przez Citizen systemu Eco-Drive jego wydajność wciąż będzie wynosiła 80%.

Pierwsze zegary kwarcowe pojawiły się już w latach 20. Początkowo były to urządzenia, które ze względu na duży rozmiar wykorzystywano jedynie w laboratoriach. Z kolei pierwszy model naręczny stworzony został w latach 50. przez pochodzącą z Genewy markę Patek Phillipe. Wyglądem przypominał współczesne zegarki kwarcowe. Jednak żaden inny kraj nie kojarzy się z mechanizmami kwarcowymi tak jak Japonia. Stało się tak za sprawą modelu Seiko Astron 35SQ. Był to pierwszy zegarek kwarcowy dopuszczony do masowej produkcji. Zaprezentowano go 25 grudnia 1969 roku.

W ciągu następnych dziesięciu lat modele kwarcowe prawie całkowicie wyparły tradycyjne zegarki mechaniczne. Kusiły nabywców nie tylko dokładnością, ale przede wszystkim przystępnymi cenami. Miało to tragiczne skutki dla wielu europejskich producentów zegarków. Kryzys kwarcowy sprawił, że szwajcarski przemysł stracił prawie dwie trzecie pracowników. Sytuacja poprawiła się dopiero pod koniec lat 80. Zegarki mechaniczne powoli zaczęły powracać do łask. Trend ten uległ ponownej zmianie wraz z pojawieniem się pierwszych smartwatchy. Producenci tacy jak Apple i Samsung nagle zaczęli być uważani za konkurencję dla największych szwajcarskich marek.