Omega Speedmaster Professional Moonwatch zegarki

Każdy choć raz w życiu słyszał to słynne zdanie: „To mały krok dla człowieka, ale wielki skok dla ludzkości". Wypowiedział je Neil Armstrong, kiedy 21 lipca 1969 roku jako pierwszy człowiek w historii postawił stopy na powierzchni Księżyca. Chwilę później dołączył do niego Buzz Aldrin, na którego nadgarstku znajdował się model Omega Speedmaster Professional. Chronograf stworzono co prawda z myślą o wyścigach samochodowych, z czasem zaczęto go jednak wykorzystywać podczas misji kosmicznych, czemu model zawdzięcza także swój przydomek "Moonwatch".

W ofercie Omegi w dalszym ciągu znaleźć można warianty Speedmaster Professional nawiązujące do oryginalnego Moonwatcha z 1969 roku. Rozmiar koperty, szkiełko i mechanizm są bardzo zbliżone do tych wykorzystywanych w tamtym okresie. Producent oferuje jednak także modele ze wskaźnikiem faz księżyca oraz mechanizmem automatycznym. Do tej ostatniej kategorii należy między innymi Speedmaster Automatic Holy Grail o numerze referencyjnym 376.0822. Ten rzadki zegarek vintage'owy jest niezwykle pożądany wśród kolekcjonerów.

Pochodząca z Biel manufaktura co roku wypuszcza na rynek nowe edycje specjalne Speedmastera. Nierzadko są one limitowane do kilku tysięcy egzemplarzy. Takie wydania, jak Omega Snoopy świetnie sprawdzą się jako inwestycja – ich ceny w mijających latach znacznie wzrosły.

„Speedy” to bez wątpienia czołowy model w ofercie Omegi. Dysponuje niezawodnym mechanizmem, a niezwykła historia jego powstania wciąż porusza wyobraźnię fanów luksusowych czasomierzy. Ze względu na swoją legendę zegarek stanowi jeden z najbardziej popularnych modeli wśród kolekcjonerów. Dzięki funkcji stopera, z której można korzystać w zestawieniu ze skalą tachymetryczną, czasomierz pozwala na obliczanie średniej prędkości pojazdu lub zawodnika.

W starszych Speedmasterach z lat 60. szwajcarscy konstruktorzy montowali szkiełka akrylowe, zwane przez producenta hesalitowymi. Ich ważną – szczególnie dla specjalistów NASA – zaletą było to, że w przypadku pęknięcia nie rozpadały się na drobne kawałki. Co ciekawe, są one wciąż dostępne w dzisiejszej ofercie Omegi. Oznacza się je numerem referencyjnym 311.30.42.30.01.005. Zegarki są szczególnie popularne wśród fanów Speedmasterów, gdyż ich design jest bardzo bliski oryginałowi z lat 60. Aktualna cena nowych egzemplarzy wynosi około 3200 euro.

Słynny „Moonwatch“ Omegi dysponuje sporą kopertą o średnicy wynoszącej 42 mm. W latach 1988–2012 producent wytwarzał również nieco mniejsze wydanie alternatywne, kierowane do posiadaczy bardziej filigranowych nadgarstków. Nosiło ono nazwę  Speedmaster „Reduced“, a średnica jego koperty wynosiła 39 mm. Dobrze zachowane modele osiągają na rynku kolekcjonerskim ceny w granicach 1700 euro.

Osoby, którym marzy się oryginalny Speedmaster Professional z czasów kosmicznych misji Apollo, powinny zawęzić poszukiwania do modeli o numerach referencyjnych 105.012 i 145.012 . Właśnie te warianty nosili astronauci Buzz Aldrin, Neil Armstrong i Michael Collins podczas zakończonej pierwszym lądowaniem na księżycu wyprawy Apollo 11 w 1969 roku. Współcześnie modele 105.012 są bardzo rzadkie. Ich wartość zależy przede wszystkim od stanu technicznego, jak również od dostępności oryginalnych dokumentów oraz pudełka. W przypadku najlepiej zachowanych modeli cena może wynosić nawet 10 000 euro, znacznie przekraczając tym samym kwotę, którą trzeba wydać za nowy egzemplarz.

Dobrze zachowane warianty o numerze referencyjnym 145.012 bywają nieco bardziej przystępne cenowo – kosztują zazwyczaj około 7800 euro. Za modele Omega Speedmaster Professional Moonwatch o numerze referencyjnym 105.012 trzeba z kolei zapłacić około 11 000 euro.

Zmiana numeru referencyjnego 145.012 na 145.022 oznaczała zastąpienie kalibru 321 mechanizmem 861. Według deklaracji producenta jest on trwalszy i bardziej precyzyjny. Modele Speedmaster Professional o numerze 145.022 są znacznie tańsze od swoich poprzedników. Na rynku zegarków używanych można je nabyć za około 5200 euro. Ze względu na wysoki potencjał kolekcjonerski zakup tego wariantu będzie z pewnością dobrą inwestycją na przyszłość. Omega produkowała wersje z kalibrem 861 do 1997 roku.

Innym pożądanym modelem jest wariant Speedmaster Professional Moonwatch Speedy Tuesday . Zegarek zaprezentowany został w 2017 roku dla uczczenia #speedytuesday. Hashtag ten od lat wykorzystywany jest przez fanów Speedmastera do tego, aby dzielić się zdjęciami swoich czasomierzy i związanymi z nimi historiami. W roku 2018 Omega wypuściła na rynek drugą generację Speedy Tuesday określaną mianem Ultraman. Zegarek nawiązuje do pochodzącego z 1968 roku modelu Speedmaster Ultraman wyróżniającego się pomarańczowymi akcentami kolorystycznymi. Warto wspomnieć, że oba wydania Speedy Tuesday powstały w liczbie jedynie 2012 egzemplarzy, więc są stosunkowo rzadkie.

W ciągu zaledwie kilku miesięcy ceny modeli z 2017 drastycznie wzrosły. Pierwotnie kosztowały 5400 euro, jednak już w połowie roku trzeba było za nie zapłacić około 8500 euro. Obecnie za zegarek z cyferblatem typu reverse panda trzeba zapłacić około 7800 euro. Bardzo dobrze zachowane, noszone egzemplarze są przy tym o kilkaset euro tańsze. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że model Speedy Tuesday 2 Ultraman podrożeje równie szybko. W momencie jego wprowadzenia na rynek zegarek kosztował 6020 euro. Z kolei osoby zainteresowane oryginalnym Ultramanem będą się musiały uzbroić w cierpliwość. Oznaczony numerem referencyjnym 145.012-67 chronograf jest niezwykle rzadki. Ceny dobrze zachowanych egzemplarzy utrzymują się w granicach 10 000 euro.

Najważniejszy etap wyjątkowej historii zegarka Speedmaster Professional przypada na lata 1964-65. W tym okresie Amerykańska Agencja Kosmiczna NASA rozpoczęła poszukiwania nowego oficjalnego czasomierza dla przyszłych zdobywców kosmosu. Egzemplarze dostarczone przez licznych producentów zostały poddane surowym testom. W terminarzu badań znajdowały się nie tylko próby temperaturowe (od -18 do 93ºC), ale także eksperymenty sprawdzające odporność na wibracje, wilgotność, zderzenia oraz pod- i nadciśnienie.

W marcu 1965 roku badacze Amerykańskiej Agencji Kosmicznej zdecydowali się na model Omega Speedmaster, który jako jedyny przetrwał wszystkie testy. NASA po raz pierwszy wyposażyła astronautów w te niezawodne czasomierze podczas wykonanego 23 marca 1965 lotu Gemini 3. Dwa miesiące później Speedmaster na ręce Edwarda White'a brał udział w pierwszym w historii amerykańskiej astronautyki spacerze kosmicznym. Nawet nietypowe warunki fizyczne panujące w próżni nie były w stanie zakłócić jego działania.

Warto wspomnieć, że słynny model Omegi swojego właściwego debiutu w kosmosie nie zaliczył podczas lotów Gemini, ale już w trakcie wykonanej w 1962 roku misji Mercury-Atlas 8. Jej uczestnik Walter Schirra z prywatnym egzemplarzem Speedmastera na nadgarstku okrążył wówczas sześciokrotnie kulę ziemską. Siedem lat później Speedmaster Professional po raz pierwszy znalazł się na księżycu.

Jedną z najbardziej pamiętnych amerykańskich misji kosmicznych był pechowy lot Apollo 13. W jego trakcie model Speedmaster zaliczył jednak swój legendarny – choć trwający tylko 14 sekund – występ. Z powodu eksplozji zbiornika tlenu lądowanie na Księżycu musiało zostać odwołane. Zgłaszając tę poważną awarię w centrum kontroli lotów, komendant Jim Lovell wypowiedział słynną kwestię: „Houston, we’ve had a problem" („Houston, mamy problem.”). Od tego momentu głównym celem misji stał się bezpieczny powrót na Ziemię. Aby prawidłowo skorygować kurs lotu uszkodzonej kapsuły, astronauci musieli uruchomić jej napęd na dokładnie 14 sekund. Jack Swigert wykorzystał do tego pomiaru właśnie Speedmastera i niebezpieczny manewr zakończył się sukcesem. Gdyby zegarek Swigerta nie zadziałał prawidłowo, Apollo 13 minąłby kulę ziemską o 60 000 km, a następnie zniknął w otchłani kosmosu.

Aby uczcić niezawodność Speedmastera Professional, NASA przyznała firmie Omega nagrodę Silver Snoopy Award, będącą najwyższym odznaczeniem Amerykańskiej Agencji Kosmicznej. Powstały w 1995 roku film o misji Apollo 13 znacząco przyczynił się do wzrostu popularności tego zegarka. Co ciekawe, odtwórcę głównej roli – Toma Hanksa – po zakończeniu zdjęć często widywano ze „Speedym“ na nadgarstku. Dla uczczenia pozytywnego przebiegu misji Apollo 13 firma Omega stworzyła dwa limitowane modele specjalne ze zdobieniami, które nawiązują do postaci Snoopy'ego z animowanej serii Fistaszki.

Zamknięcie programu Apollo w 1972 roku nie oznaczało końca kariery Speedmastera jako ulubionego zegarka każdego astronauty. Wiele egzemplarzy tego słynnego modelu brało udział w późniejszych lotach wahadłowców kosmicznych.

Chociaż Speedmaster Professional zdecydowanie dominuje wśród modeli ze swojego segmentu, Omega nie jest jedynym producentem czasomierzy dla zdobywców kosmosu. W 1962 roku amerykański astronauta Scott Carpenter trzykrotnie okrążył kulę ziemską, gwarantując używanemu przez niego modelowi Breitling Navitimer tytuł pierwszego naręcznego zegarka w kosmosie.

Kilka miesięcy zwłoki i tytuł ten przypadłby Speedmasterowi – wariant Speedmaster nr ref. CK2998 poleciał w kosmos w październiku 1962 roku. Model stanowił własność prywatną amerykańskiego astronauty Waltera Schirra, który na pokładzie promu Sigma 7 sześciokrotnie okrążył Ziemię. Obecnie zegarek ponownie znajduje się w ofercie producenta. Wydanie to określa się mianem „First Omega In Space" i oznacza się je numerem referencyjnym 311.32.40.30.01.001. Ceny tego stalowego chronografu utrzymują się w granicach 3200 euro.

Innym narodem, który w trakcie misji kosmicznych szczególnie cenił sobie szwajcarską jakość, byli Rosjanie. W ramach sowieckiego programu podboju kosmosu korzystali oni z modelu marki Fortis o nazwie Official Cosmonauts Chronograph. Wracając do Speedmastera warto wspomnieć, że zegarek ten swoje powstanie zawdzięcza nie lotom w przestrzeń kosmiczną, lecz rajdom samochodowym. Jego pierwsze, stworzone jeszcze w latach 50. wersje świetnie sprawdzały się jako urządzenia do pomiaru czasu podczas wyścigów.